نویسندگان هندو که مرثیه را به یاد امام حسین نوشتند

قدمت سنت عزاداری در ماه محرم در هند به اندازه ظهور اسلام در شبه قاره است. در هند، محرم از کشمیر تا کانیاکوماری متفاوت است. در هند تعزیه نماد امام حسین(ع) و محرم، دیگ ذوب اتحاد هندوها و مسلمانان است. در محرم، احساسات مذهبی هندو و مسلمان در غم و اندوه در هم می آمیزند و در نتیجه آن تعداد زیادی از شاعران هندو در میان نویسندگان مرثیه حضور برجسته ای دارند. غذای متبرک که در ماه محرم توزیع می شود، توسط هندوها و سیک ها نیز با احترام فراوان پذیرفته می شود.

مرثیه نویسنده هندو مارسیا به کالی داس گوپتا رازا از مراجع غالب به شمار می رود. او از شیفتگان امام رضا(ع) بود و با ارادت خود به ایشان، «رضا» را به عنوان «تخلّص» خود برگزید. دیگر شاعران برجسته هندو و سیک که کربلا و شهادت را موضوع شعر دلخراش خود قرار دادند عبارتند از: راجندر کومار[1] ، رام بیهاری لال «صبا» [2] ، چاندرا شخار ساکسنا[3] ، گوهار پراساد نیگام «ولایت» گوراخپوری[4] ، مونشی لخمان نارایان «ساخا» [5] ، ماهندرا کومار[6] ، کونوار محیندر سینگ بیدی[7] ، باسوا ردی[8] ، جای سینگ[9] ، کیشان لال[10] ، گوپی ناث[11] ، پروفسور جاگانات آزاد[12] ، و چاندرا شارما بووان امروهی[13] . لاکنو لالا رام پراساد نیز مرثیه‌هایی را با نام مستعار «بشار» می‌نوشت. او از ارادتمندان اهل بیت(ع) بود. در آخرین روزهای زندگی خود به کربلا هجرت و در آنجا دفن شد.

غذای متبرک که در ماه محرم توزیع می شود، توسط هندوها و سیک ها نیز با احترام فراوان پذیرفته می شود.

این مقاله به پدیده فرهنگی جالب نویسندگان هندو می‌پردازد که به یاد امام حسین(ع) شعر مرثیه سروده‌اند و سنت‌های ترکیبی در هند را به نمایش گذاشته اند. این پدیده یکپارچگی فرهنگی منحصر به فرد در هند را برجسته می کند، جایی که مرزهای مذهبی در بیان احساسات مشترک انسانی و فداکاری معنوی محو می شود.

در اینجا چند نکته کلیدی وجود دارد:

1. برگزاری مراسم محرم در هند:

• محرم به ویژه روز دهم(عاشورا) در سراسر هند به مناسبت شهادت امام حسین(ع) به طور گسترده برگزار می شود.
• اعتقاد بر این است که سنت عزاداری در ماه محرم در هند به قدمت ظهور اسلام در شبه قاره است.

2.  شرکت هندوها در محرم:

• بسیاری از شاعران هندو مرثیه سروده اند که تلفیقی از حساسیت های مذهبی هندو و مسلمان را نشان می دهد.
• این سنت از منطقه دکن تا شمال هند را در بر می گیرد.

3.  مرثیه نویسان برجسته هندو:

• رام رائو (با نام مستعار سایوا) از گلبارگا، اولین مرثیه نویس هندو محسوب می شود.

• منشی چنو لعل لخنوی که با نام های «طاراب» و «دلگیر» می نوشت.
• روپ کانوار کوماری، یک زن پاندیت کشمیری که اصطلاحات هندو باکتی را با عبارات فارسی ترکیب کرد.
• راجا بالوان سینگ، پسر مهاراجه چایت سینگ از بنارس.
• چندین شاعر هندو و سیک دیگر مانند راجندر کومار، رام بیهاری لال 'سابا'، کونوار محیندر سینگ بدی و غیره.

4. اهمیت فرهنگی:

• این سنت نمونه ای از ماهیت ترکیبی فرهنگ هند است که در آن شاعران هندو به شخصیت های اسلامی ابراز ارادت می کنند.
• نشان می دهد که چگونه محرم به دیگ ذوبی برای اتحاد هندوها و مسلمانان در هند تبدیل شده است.

5. رعایت مسالمت آمیز:

• با وجود اجتماعات بزرگ و ابراز احساسات، مراسم محرم در هند عموماً مسالمت آمیز است.
• مددکاران اجتماعی هندو و سیک اغلب در مدیریت این رویدادها کمک می کنند.

حسنعلی ذکریایی